Yunanlilarin Osmanli´ya isyanini anlatan belgesel `1821´e tepki yagdi.
Siyasetçiler, tarihçiler ve özellikle kilise, Sky TV’de 8 bölümde yayimlanan ve Yunan ihtilalindeki bir sürü ‘mito’yu çürüten belgesel dizi ‘1821’e ates püskürdü.
Radikal'in haberine göre Yunanli, Ingiliz, Hollandali ve Türk (Prof. Fikret Adanir) tarihçilerin yer aldigi ‘1821’de, Yunanlilarin 4 asir boyunca Osmanli egemenligi dönemindeki yasami ile ilgili ‘resmi tarih’e taban tabana zit bir tablo çizildi. Okullarda da okutulan ‘resmi tarih’ Yunanlilarin ‘esaret altinda büyük baskilara ve Osmanli’nin barbarliklarina maruz kalarak yasadiklarindan’ bahsederken, dizide sunlar belirtildi:
Özellikle 15 ve 16. yüzyilda Yunanlilar çok zenginlesti. Dinlerine, okullarina kimse dokunmadi. Yunanli çocuklarin magaralardaki ‘krifo sholio’da (gizli okul) egitildikleri yalandir.
Fatih Sultan Mehmet, Bizans hayraniydi.
Osmanli’yi tek ilgilendiren sey vergilerin toplanmasiydi.
Türk ile Yunanlilar birlikte yasiyor, evlilikler yapiyordu.
Türklerin olumlu hiçbir sey yapmayan barbar bir halk oldugu iddiasi gerçek disidir.
Yunanlilar geleneklerini degistirmislerdi. Yemeklerini iskemlede degil, yerde yiyorlardi. Kadinlar örtülüydü. Batili giyinenler, Batili davrananlar hiç sevilmiyordu.
Osmanli sayesinde, Yunanli çiftçiler Hiristiyan çiftlik agalarinin sömürüsünden kurtuldu.
IHTILAL NASIL BASLADI?
‘Resmi tarihte’ ihtilalin baslatilmasi ‘hakli bir davanin ilk kivilcimi’ olarak gösterilirken, ihtilale katilanlar ‘daglara çikan ve özgürlük atesi ile tutusan kahramanlar’ diye tanitiliyor. Belgeselde bu iddialar çürütüldü:
Peloponez’de (Mora Yarimadasi) ilk tepkiler Osmanli’nin vergileri arttirmasiyla basladi. Yunanlilar fakirlesti. Vergi ödememek için ovalari terk ederek Osmanli devletinin zor ulasabilecegi daglik bölgelere yerlesti.
Daglik kesimde yasam zordu. Çünkü ‘kleftes’ler (Yunanli çapulcular) insanlara rahat nefes aldirmiyordu.
Korku içindeki Yunanlilarin imdadina Osmanli yetisti. Osmanlilar ve Yunanlilar birlikte ‘kleftes’leri yakalayip öldürdü.
Ilk isyani kiskirtan, 1770’te Mani sehrine gelen Rus çariçesinin adamlari Orlof kardeslerdi. Yunanlilarin büyük bölümü Orloflara kulak asmadi. Bu isyan tesebbüsünde binlerce Yunanli öldü, 20 bini de esir alinip köle olarak satildi.
'AYIPTIR BE!'
Reyting rekoru kiran ‘1821’ , Yunan parlamentosuna konu oldu. Asiri milliyetçi Laos partisi milletvekilleri, belgeselin yalanlarla dolu oldugunu iddia ederek, Yunan devlet TV’sinin (ERT) derhal yeni belgesel çekmesini istedi.
Selanik metropoliti Anthimos ise “Utandim, ayiptir be” dedi. Dizinin sponsorlugunu ise baskanini hükümetin atadigi National Bank Of Greece’in (NBG) üstlenmesi de tepkilere yol açti.
Yunan resmi tarihi Osmanli’nin Yunanistan’da önemli bir kültür mirasi birakmadigi seklindedir. Dizide bu iddia da çürütülerek, 1832’de kurulan Yunan devletinin Osmanli’yi hatirlatan hemen her seyi yok ettigi vurgulandi.
Fener Patrikhanesi’nin Yunan ihtilalindeki rolü hakkinda ise dizide “Patrik 5. Grigorios ihtilali lanetledi ve Ipsilantis’i aforoz etti. Grigorios ayni zamanda ‘Padisahin iktidari Tanri’nin emridir. Buna karsi çikan dinimize karsi çikar’ dedi. Osmanli Imparatorlugu döneminde Patrikhane adeta ‘Hiristiyanlarin bakanligi’ gibi hareket ediyordu. Büyük imtiyazlari vardi” denildi.
'YUNANISTAN'DA TÜRKLESTIRME YASANMADI'
‘Resmi’ Yunan tarihinde Osmanli döneminde Yunanlilarin ölüm tehdidi ile Islamlastirildiklari iddia edilirken, belgesel dizide aksi görüs savunuldu; “Isteyen din degistiriyordu. Bunun baslica nedeni de ekonomik idi. Bazi Hiristiyanlar, Müslümanlarin sahip olduklari ekonomik imtiyazlara sahip olabilmek için din degistirdi” denildi.
Dizide Yunan ihtilalinin, 1789 Fransiz ihtilalinden etkilendigi ve eski Yunan medeniyeti hayrani Batililarca desteklenerek baslatildigi anlatildi.
Peloponez’de (Mora) isyan için bölgedeki Osmanli askerlerinin Ali Pasa isyanini bastirmak için Yanya’ya gitmelerinden yararlanildi.,
Papazlar “Inançsiz Müslümanlari yok edin” vaazi verdi.
Asirlarca iç içe yasayan Yunanlilar, silahsiz Türklere saldirdi. Birkaç günde 20 bin Türk öldürüldü.
Tripoliça’da büyük katliamlar islendi. Kusatmada Türkler yiyecekleri bitince, köpekleri ve hatta birbirlerini yemek zorunda kaldi. Kale zapt edilince 2 bin kadin ve çocuk kayaliklardan atildi.
Peloponez’de nüfusun yüzde 10’u Türk idi. Onca asir burada Türkler birbirleri ile Türkçe degil Yunanca konusuyordu. Geriye canli tek bir Türk bile kalmadi.
Tripoliça’ya saldiri, ihtilalin sivil lideri Rus çarinin korumasi Aleksandros Ipsilantis’in kardesi Dimitris ile askeri lider Theodoros Kolokotronis’in ganimet paylasimi için anlasinca gerçeklesti. Ihtilalde çikar her zaman büyük rol oynadi. Asker parayla toplatildi. 1 aylik askerlige 1 dönüm toprak veriliyordu.
