Mart ayinda Tüketici Fiyatlari Endeksi (TÜFE) yüzde 0.42, Üretici Fiyatlari Endeksi (ÜFE) yüzde 1.22 artti. Yillik enflasyon ise TÜFEde yüzde 3.99, ÜFEde yüzde 10.08 oldu.
Türkiye Istatistik Kurumu (TÜIK), enflasyonda mart ayi rakamlarini açikladi.
Buna göre, 2011 Mart ayinda aylik bazda enflasyon TÜFE'de yüzde 0.42, ÜFE'de ise yüzde 1.22 artis gösterdi.
Yillik bazda TÜFE yüzde 3.99 oldu. Böylece enflasyon, 1970 Haziran ayindan bu yana gerçeklesen en düsük enflasyon orani oldu.
1970 Haziran ayinda yillik enflasyon yüzde 1,85 olarak belirlenmisti.
Ancak, bu süreçte 6 farkli temel yilli hesaplama yapilmis olmasi, karsilastirmanin verimliligini etkiliyor. Su an itibariyle sürece iliskin tek veriyi ise bu tablo olusturuyor.
TÜFE'de 12 aylik ortalamalara göre ise yüzde 7.29 artis meydana geldi.
Piyasada mart ayina iliskin TÜFE beklentisi yüzde 0,65-0,75, ÜFE beklentisi yüzde 1,30 dolayinda idi.
Merkez Bankasi'nin mart ayi ikinci anketinde ise geçtigimiz ayla ilgili TÜFE beklentisi yüzde 0,73, 12 ay sonrasinin yillik TÜFE beklentisi de yüzde 6,85 olarak belirlenmisti. Buna göre TÜFE de ÜFE de piyasa beklentilerinin altinda gerçeklesmis oldu.
Bir önceki yilin ayni ayina göre TÜFE'de en yüksek artis yüzde 8,01 ile lokanta ve oteller grubunda gerçeklesti. Ana harcama gruplari bazinda yillik bazda TÜFE çesitli mal ve hizmetlerde yüzde 7,86, ulastirmada yüzde 6,91, ev esyasinda yüzde 6,11, giyim ve ayakkabida yüzde 5,43, konutta yüzde 4,57, egitimde yüzde 4,28 artti.
Yillik TÜFE haberlesmede yüzde 4,17, eglence ve kültürde yüzde 2,19 ve alkollü içecekler ve tütünde yüzde 1,49 oraninda düstü.
Martta endekste yer alan 445 maddeden, 67'sinin ortalama fiyatinda degisim olmadi, 272 maddenin ortalama fiyatinda artis, 106 maddenin ortalama fiyatinda ise düsüs gerçeklesti.
Bu yilin ilk çeyreginde (Ocak-Subat-Mart), TÜFE'de yüzde 1.57, ÜFE'de yüzde 5.40 oraninda artis gerçeklesti.
ÜFE
2011 Mart ayinda aylik bazda ÜFE yüzde 1,22, yillik bazda yüzde 10,08 ve 12 aylik ortalamalara göre de yüzde 9,36 artti.
Aylik degisim tarim sektöründe yüzde 0,68, sanayi sektöründe yüzde 1,34 olarak gerçeklesti.
Tarim sektörü endeksi, geçen yilin ayni ayina göre yüzde 10,54, 12 aylik ortalamalara göre yüzde 18 artti. Sanayi sektörü endeksinde ise 2010 yilinin mart ayina göre yüzde 9,98, on iki aylik ortalamalara göre de yüzde 7,54 artis meydana geldi.
Bir önceki aya göre sanayi endeksi alt sektörlerinde, en yüksek aylik artis yüzde 15,06 ile metal cevheri, yüzde 9,08 ile kok kömürü ve rafine edilmis petrol ürünleri imalati, yüzde 6,88 ile ham petrol ve dogal gaz çikarimi, yüzde 3,52 ile kagit ve kagit ürünleri imalati, yüzde 2,94 ile tekstil ürünleri imalati, yüzde 2,62 ile deri ürünleri imalatinda görüldü.
Bir önceki aya göre mart ayinda tibbi hassas ve optik aletler imalati yüzde 1,02, giyim esyasi imalati yüzde 0,89, mobilya imalati yüzde 0,82, iletisim teçhizati imalati 0,57, elektrik gaz üretimi ve dagitimi yüzde 0,45 geriledi.
2011 Mart ayinda ÜFE endeksinde yer alan 785 maddeden 161'inin ortalama fiyatlarinda degisim olmadi, 439 maddenin ortalama fiyatlarinda artis, 185 maddenin ortalama fiyatlarinda ise düsüs gerçeklesti.
Özel kapsamli TÜFE göstergeleri
Mart ayina iliskin özel kapsamli tüketici fiyatlari endeksi göstergelerine bakildiginda, "çekirdek enflasyon" yerine açiklanan TÜFE göstergeleri martta aylik bazda mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,69, islenmemis gida ürünleri hariç yüzde 0,70 artti.
Fiyatlar, enerji hariç yüzde 0,26, islenmemis gida ürünleri ve enerji hariç yüzde 0,56, enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0,27, enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve fiyati yönetilen, yönlendirilen diger ürünler, dolayli vergiler hariç yüzde 0,30 artti.
Enerji, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve fiyati yönetilen, yönlendirilen diger ürünler, dolayli vergiler hariç ve islenmemis gida ürünleri hariç yüzde 0,66, islenmemis gida ürünleri ve enerji hariç, alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altin hariç yüzde 0,57, enerji hariç gida ve alkolsüz içecekler alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altin hariç fiyatlarda da yüzde 0,59 artis gerçeklesti.
Yillik bazda özel kapsamli tüketici fiyatlari endeksi göstergelerine bakildiginda ise "çekirdek enflasyon" yerine açiklanan TÜFE göstergeleri geçen ay,mevsimlik ürünler hariç yüzde 4,22, islenmemis gida ürünleri hariç yüzde 4,54, enerji hariç yüzde 3,47, islenmemis gida ürünleri ve enerji hariç yüzde 4,03 artti.
Fiyatlar enerji, alkollü içkiler ve tütün ürünleri hariç yüzde 3,89, enerji, alkollü içkiler ve tütün ürünleri hariç ve fiyatlari yönetilen, yönlendirilen diger ürünler, dolayli vergiler hariç yüzde 3,99, enerji ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatlari yönetilen, yönlendirilen diger ürünler, dolayli vergiler hariç ve islenmemis gida ürünleri hariç yüzde 4,82, islenmemis gida ürünleri ve enerji hariç ve alkollü içkiler, tütün ürünleriyle altin hariç yüzde 4,27, enerji, gida ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altin hariç yüzde 3,77 artis gösterdi.
Sanayi ve tarim sektöründe fiyatlar
Mart ayinda sanayi sektöründe fiyatlar yüzde 1,34, tarimda yüzde 0,68 artis gösterdi.
Üretici fiyatlarinda aylik bazda yüzde 1,22 artis meydana geldi. Tüketici fiyatlari enflasyonundaki artis mart ayinda yüzde 0,42 oldu, ancak önümüzdeki dönemde üretici fiyatlarindaki artisin, tüketici fiyatlarina yansimasi bekleniyor.
Üretici Fiyat Endeksi, ilk çeyrek itibariyle yüzde 5,40, yillik bazda yüzde 10,8 olarak hesaplandi. Sektörler itibariyle bakildiginda da Ocak-Mart döneminde tarim sektöründe ÜFE yüzde 5,84, sanayi sektöründe yüzde 5,31 artti. Yillik bazda da tarim sektöründe ÜFE artisi yüzde 10,54, sanayi sektöründe yüzde 9,98 olarak gerçeklesti.
Balikçilikta mart ayi fiyat artisi yüzde 13,68'i buldu
Tarim sektörünün alt kalemleri incelendiginde martta aylik bazda, tarim, avcilik ve ormancilikta yüzde 0,39, balikçilikta ise yüzde 13,68'lik fiyat artisi ortaya çikti. Balikçilikta yilin ilk çeyreginde fiyat artisi, yüzde 32,24'e ulasti. Yillik bazda artis da yüzde 9,93 olarak hesaplandi.
Imalat sanayinde fiyat artisi yüzde 1,48 oldu
Sanayi sektöründe mart ayinda yüzde 1,34'ü bulan fiyat artisi, üç aylik dönemde yüzde 5,31, bir önceki yilin ayni ayina göre yüzde 9,98 oldu. Sanayi sektöründe 12 aylik ortalamalara göre de yüzde 7,54'lük fiyat artisi meydana geldi.
Sanayinin alt sektörlerinde geçen ay imalat sanayinde yüzde 1,48, madencilik ve tas ocakçiliginda yüzde 2,62 artis kaydedildi, elektrik gaz ve su sektöründe ise yüzde 0,36 gerileme görüldü.
Bu sektörlerde yillik artis da imalat sanayinde yüzde 10,51, madencilik ve tas ocakçiliginda yüzde 16,35, elektrik gaz ve suda ise yüzde 3,80 olarak belirlendi.
Imalat sanayinin alt sektörüne bakildiginda ise bir önceki aya göre en fazla fiyat artisi, yüzde 9,08 ile kok kömürü, rafine edilmis petrol ürünleri görüldü. Bu sektörü, yüzde 3,52 ile kagit ve kagit ürünleri imalati, yüzde 2,94 ile tekstil ürünleri imalati ve yüzde 2,62 ile deri ürünleri imalati izledi.
Yillik bazda da kok kömürü refine edilmis petrol ürünleri yüzde 34,66'lik fiyat artisi ile ilk sirada yer aldi. Bunu, ikinci sirada yüzde 27,54 ile tekstil ürünleri, üçüncü sirada da yüzde 24,09 ile ana metal sanayi takip etti.
Buna karsilik 1 yillik dönemde diger ulasim araçlari imalatinda fiyatlar yüzde 9,08, büro makineleri imalatinda yüzde 1,71, tütün ürünleri imalatinda yüzde 1,60 düstü.
Tüketici fiyatlari
Tüketici Fiyati Endeksi'ne (TÜFE) göre de mart ayinda Türkiye genelinde yüzde 0,42 aylik fiyat artisi kaydedildi.
Ana harcama gruplarinda en yüksek fiyat artisi yüzde 1,57 ile ulastirmada görüldü.
Fiyatlar, mart ayinda endekste yer alan gruplardan alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,03, giyim ve ayakkabida yüzde 0,77, konutta yüzde 0,38, ev esyasinda yüzde 0,94, saglikta yüzde 0,15, haberlesmede yüzde 0,34, eglence ve kültürde yüzde 0,46, egitimde yüzde 0,29, lokanta ve otellerde yüzde 0,43, çesitli mal ve hizmetler grubunda da yüzde 1,17 artti.
Gida ve alkolsüz içecekler grubunda ise fiyatlarda yüzde 0,41 düsüs gözlendi.
Yilin ilk çeyregi itibariyle bakildiginda, giyim ve ayakkabida fiyatlarin yüzde 11,84 düsmesi dikkati çekti.
Bu dönemde de en yüksek artis ulastirmada görüldü. Ulastirmada fiyat artisi, yüzde 4,86'yi buldu. Gida ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3,77, çesitli mal ve hizmetler grubunda da yüzde 3,40 fiyat artisi meydana geldi.
Giyim ve ayakkabida fiyatlar, yillik bazda bakildiginda ise yüzde 5,43 artti. Mart 2010-Mart 2011 döneminde fiyatlarin en fazla arttigi sektörlerin basinda yüzde 8,01 ile lokanta ve oteller, yüzde 7,86 ile çesitli mal ve hizmetler, yüzde 6,91 ile ulastirma, yüzde 6,11 ile ev esyasi geldi.
Son 1 yillik dönemde fiyati düsen alanlar ise haberlesme (yüzde 4,17), eglence ve kültür (yüzde 2,19) ile alkollü içecekler ve tütün (yüzde 1,49) oldu.
Fiyatlarin en fazla arttigi bölge
Mart ayinda fiyatlar ülke genelinde ortalama yüzde 0,42 artarken, en yüksek fiyat artisi yüzde 0,70 ile "Tekirdag, Edirne, Kirklareli" bölgesinde yasandi.
Bu bölgeyi yüzde 0,69 ile "Antalya, Isparta, Burdur", yüzde 0,64 ile "Erzurum, Erzincan, Bayburt" ve yüzde 0,61 ile "Ankara" bölgeleri izledi.
Tüketici fiyatlarinin mart ayinda düsüs gösterdigi bölgeler ise yüzde 0,06 ile "Adana, Mersin" ve "Sanliurfa, Diyarbakir" bölgeleri oldu.
Fiyatlarin yillik bazda en çok arttigi bölge yüzde 6,28 ile "Erzurum, Erzincan, Bayburt" bölgesi oldu. Bunu, yüzde 5,71 ile "Kastamonu, Çankiri, Sinop" bölgesi, yüzde 5,70 ile de "Agri, Kars, Igdir, Ardahan" bölgesi takip etti.
Yillik bazda en düsük fiyat artisi da yüzde 2,71 ile "Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova" ve yüzde 3,29 ile de Istanbul bölgesinde görüldü.
Iller itibariyle fiyat artislari
Istatistiki bölgelere göre TÜFE degisim oranlari, mart ayi itibariyle aylik ve yillik bazda söyle oldu: (Yüzde)
Aylik / Yillik
TÜRKIYE 0,42 3,99
Istanbul 0,39 3,29
Tekirdag, Edirne, Kirklareli 0,70 4,99
Balikesir, Çanakkale 0,39 4,15
Izmir 0,44 4,76
Aydin, Denizli, Mugla 0,52 5,09
Manisa, Afyon, Kütahya, Usak 0,36 5,09
Bursa, Eskisehir, Bilecik 0,50 4,37
Kocaeli, Sakarya, Düzce,
Bolu, Yalova 0,22 2,71
Ankara 0,61 4,42
Konya, Karaman 0,05 5,13
Antalya, Isparta, Burdur 0,69 4,49
Adana, Mersin -0,06 4,25
Hatay, K.Maras, Osmaniye 0,39 4,90
Kirikkale, Aksaray, Nigde,
Nevsehir, Kirsehir 0,20 4,46
Kayseri, Sivas, Yozgat 0,28 3,75
Zonguldak, Karabük, Bartin 0,58 4,20
Kastamonu, Çankiri, Sinop 0,58 5,71
Samsun, Tokat, Çorum, Amasya 0,31 4,03
Trabzon, Ordu, Giresun, Rize,
Artvin, Gümüshane 0,40 4,45
Erzurum, Erzincan, Bayburt 0,64 6,28
Agri, Kars, Igdir, Ardahan 0,57 5,70
Malatya, Elazig, Bingöl, Tunceli 0,37 5,11
Van, Mus, Bitlis, Hakkari 0,01 5,41
Gaziantep, Adiyaman, Kilis 0,19 4,48
Sanliurfa, Diyarbakir -0,06 4,43
Mardin, Batman, Sirnak, Siirt 0,09 4,06
