Husiler, hükümet ve Cumhurbaşkanı Hadi'nin istifasının ardından siyasi geçiş sürecini belirleyecek "Anayasa Manifestosu" yayımladı.
Yemen'de, Ensarullah Hareketi (Husiler), hükümet ve Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi'nin istifasının ardından siyasi geçiş sürecini belirleyecek "Anayasa Manifestosu" yayımladı.
Başkent Sana'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda siyasetçi, akademisyen, asker, milletvekili, Husi ve diğer oluşumlardan katılımcıların huzurunda gerçekleştirilen bildirinin sunumunda, ülkede yaşanacak geçiş sürecinin işleyişi ana hatlarıyla açıklandı.
Buna göre, mevcut anayasa yürürlükte kalacak ve geçiş sürecinde "yönetimsel kurallar" söz konusu bildiriye göre düzenlenecek. Dış siyasette "iyi komşuluk ilişkileri" ve "iç işlerine karşımama" ilkeleri esas alınacak, ülkenin egemenliği, bağımsızlığı ve menfaatleri gibi ortak çıkarların gerçekleşmesi için anlaşmazlık ve çekişmelerin sonlandırılmasında barışçıl yöntemlere başvurulacak.
Manifestoya göre, Ensarullah Hareketi'ne bağlı "Devrimci Komite"nin onaylayacağı 5 üyeli "Başkanlık Konseyi" kurulması kararlaştırılırken, şu anki parlamento 551 sandalye ile "Ulusal Geçiş Meclisi" adı altında çalışmalara başlayacak. Başkanlık Konseyi üyeleri meclis tarafından seçilecek. Konsey ile meclisin çalışma süresi ise en fazla 2 yıl olacak.
Mecliste, Ensarullah Hareketi'ne bağlı "Devrimci Komite"nin yanı sıra daha önce temsil edilmeyen grupların temsilcileri ile eski milletvekilleri görev alabilecek.
Devletin, garanti altına alınan genel hak ve özgürlükleri korumayı taahhüt ettiği belirtilen manifesto kapsamında, Başkanlık Konseyi, geçiş süreci hükümetini kurmak için meclis üyesi veya dışarıdan biri kişiyi görevlendirebilecek.
Devrimci Komite'nin, ülkenin egemenliği, güvenliği ve istikrarı ile vatandaşların hak ve özgürlüklerini korumak için gereken bütün adımları atmasını öngören bildiriye göre, Başkanlık Konseyi, Ulusal Geçiş Meclisi ve hükümetin görev alanları, Devrimci Komite'nin alacağı söz konusu manifestoyu tamamlayıcı kararla belirlenecek.
Son olarak, "Anayasa Manifestosu" şeklinde adlandırılan bildirinin, ilan edildiği andan itibaren yürürlüğe girdiği ifade edildi.
"Husi darbesi tamamlandı"
Ülkedeki bu gelişmeler, yerel ve uluslararası basında "Husi darbesi tamamlandı" şeklinde yorumlanıyor. Bazı siyasi analist ve gazeteciler, yaşananları 2011'den beri ülkedeki gidişatın "karakteristik özelliği ve Yemen'e has gelişmeler" olarak nitelendiriyor.
Bu arada 21 Eylül'de Sana'nın kontrolünün Husi militanların eline geçmesiyle başlayan sürecin, gelişmeleri takip eden birçok kişi için "şok" denebilecek hızda ilerlediği yorumları yapılırken, manifestonun ilamıyla da "Husi darbesinin" tamamlandığı görüşü savunuluyor.
Öte yandan, yeni başlatılan süreçte, bir önceki geçiş döneminin mimarlarından Körfez İşbirliği Konseyi'nin (KİK) adının zikredilmemesi, yeni süreçte KİK ve Suudi Arabistan'ın saf dışı bırakılacağı iddialarını gündeme getiriyor.
Bugüne nasıl gelindi?
Cumhurbaşkanı Hadi'nin ofis müdürü Ahmed Avad Mübarek'in 17 Ocak'ta kaçırılmasıyla başlayan gerginlik, Ensarullah Hareketi'ne bağlı silahlı güçlerin Cumhurbaşkanlığı Sarayı ile Hadi'nin Sittin Caddesi'ndeki konutuna saldırısıyla tırmanışa geçti.
Başkent Sana'yı geçen yıl 21 Eylül'de kuşatarak kontrolü altına alan Husiler, ordu ve güvenlik güçlerini saf dışı bırakarak ülkedeki geçiş sürecine yeni bir ivme kazandırmıştı. Ancak geçen yıl eylülden bu yana Ensarullah Hareketi'nin diğer önemli illere yönelik ilerleyişi ve Hadi'nin otoritesini kabul etmeyen çıkışları, geçen ay yeni bir krize dönüştü.
Husilerin lideri Abdülmelik el-Husi'nin her konuşmasında, Hadi'nin yönetimini "Batı ülkelerinin karşısında aciz" olarak nitelendirmesi, yaklaşan krizin habercisi olurken, militanların Saray ve Hadi'nin evini kuşatmasıyla ülke basınında geçtiği şekliyle ''dönülmez bir yola'' girilmiş oldu.
BM Yemen Özel Temsilcisi Cemal bin Ömer öncülüğündeki "uzlaşı görüşmelerinin" sonuçsuz kalmasıyla "Genişletilmiş Ulusal Konsey" toplantılarında alternatif çözümler arayan Husiler, ülkedeki diğer siyasi parti ve gruplara üç günlük süre vermişti. Sürenin dolmasıyla inisiyatifi ele alacaklarını ifade eden Husiler, dün yeni süreci belirlemek için işlemlere başlayacaklarını açıklamıştı.
Yemen'de manifesto kutlanıyor
Yemen'de Ensarullah Hareketi'nin (Husiler), ülkedeki geçiş sürecini belirleyecek manifestoyu açıklaması, başkent Sana'da havai fişek gösterileriyle kutlanıyor.
Husi yanlılarının Sana'nın çeşitli bölgelerinde organize ettiği havai fişek gösterileri, yerel saatle 20.00'de başladı. Kenti adeta aydınlatan gösteriler, yaklaşık bir saat sürdü. Husiler, sevinçlerini, zamana zaman havaya ateş ederek de gösterdi.
"Yetki gaspıdır"
Öte yandan "Yemen Devrim Gençleri Konseyi", Husilerin yayımladığı "Anayasa Manifestosu"nu "yetki gaspı" olarak nitelendirdi.
Nobel Barış Ödülü sahibi Tevekkül Karman öncülüğünde kurulan oluşumdan yapılan yazılı açıklamada, "Husilerin yayımladığı manifesto, yetkinin gasp edilmesi, halkın, yöneticilerini seçme hakkı ve özgürlüğünün elinden alınmasıdır" ifadesine yer verildi.
Manifesonun, "histerik bir adım ve Yemen halkının tarihi, hedefleri ve verdiği mücadelenin açıkça hafife alınması" anlamına geldiği savunulan açıklamada, tüm Yemenliler, "ülkenin siyasi kimliğini değiştirmek için kendi çizdiği yolda ilerleyen Husilere" karşı tek saf olmaya çağrıldı.
El-Baas Ulusal Sosyalist Arap Partisi'nden yapılan açıklamada da bildirinin, "yönetime, anayasaya, devletin birliği ile bölgesel ve uluslararası örgütlerle yapılan bütün anlaşma ve protokollere karşı yapılmış bir darbe" olduğu ileri sürüldü.
Et-Tanzim Nasırcı Halkçı İttihatçı Parti ise Husilerin ilan ettiği manifesto karşısında "kesin duruşu" belirlemek için Genel Sekreterliği acil toplantıya çağırdı.
Husiler, akşam saatlerinde, hükümet ve Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi'nin istifasının ardından ülkedeki siyasi geçiş sürecini belirleyecek manifestoyu açıklamıştı. Mevcut anayasanın yürürlükte kalacağı belirtilen manifesto, 5 üyeli "Başkanlık Konseyi" ve 551 sandalyeli "Ulusal Geçiş Meclisi"nin kurulmasını öngörüyor.
Manifesto prostesto edildi
Yemen'de Ensarullah Hareketi'nin (Husiler) ülkedeki geçiş sürecini belirleyecek manifestoyu açıklaması, İbb ve Taiz kentlerinde protesto edildi.
Yemen Devrim Gençliği'ne bağlı bir grup gösterici, İbb Belediyesi önünde toplanarak, başkent Sana'da yaşanan son gelişmeleri kınadı.
Husileri, "darbecilikle'' suçlayan göstericiler, manifestoyu kabul etmeyeceklerini belirterek, yaşananları "yetki gaspı" olarak nitelendirdi. Gösteri, Husi karşıtı sloganların ardından olaysız sona erdi.
Taiz kentinde de Cemal Abdunnasır Caddesi'nde toplanan protestocular, Husilerin aldığı kararlara yönelik itirazlarını dile getirdi.
"Halkın iradesinin ipotek altına alındığını ve yönetimin silah zoruyla gasp edildiğini" savunan göstericiler, devrik lider Ali Abdullah Salih yönetimine son veren olayların başladığı 11 Şubat 2011'in yıl dönümünde geniş çaplı gösteriler düzenleme tehdidinde bulundu.
Bu arada, görgü tanıkları, Husi militanların başkent Sana'daki karşıt gösterileri dağıtmasının ardından aralarında gazeteci ve aktivistlerin olduğu 5 kişiyi alıkoyduğunu ileri sürdü.
Diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye göre de ülkenin güneyindeki Aden kentinde, Lahac, Ebyen ve Adenli yetkililerin katılımıyla Husilerin "Anayasa Manifestosu" karşısında "tek bir tutum sergileme" için görüşmelere başlandı.
Husiler, akşam saatlerinde, hükümet ve Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi'nin istifasının ardından ülkedeki siyasi geçiş sürecini belirleyecek manifestoyu açıklamıştı. Mevcut anayasanın yürürlükte kalacağı belirtilen manifesto, 5 üyeli "Başkanlık Konseyi" ve 551 sandalyeli "Ulusal Geçiş Meclisi"nin kurulmasını öngörüyor.
Muhabir: Sinan Yiter, Gülşen Topçu
