Bitlis´te özel bir okulun ögrenci ve ögretmenleri dizüstü bilgisayar klavyesinin altina yerlestirilen özel bir madde ile tuslara her basildiginda elektrik enerjisi üretmeyi basardi.
Bitlis Özel Selahaddin Eyyubi Lisesi (ÖSEL) fizik ögretmeni Kerem Akak, yaptigi açiklamada, dizüstü bilgisayarin klavye ve mouse tuslarinin altina yerlestirdikleri “piezo” adli maddenin üzerine bir kuvvet uygunlandiginda, var olan mekanik enerjinin elektrik enerjisine çevrildigini söyledi.
Piezo maddesinin alt ve üst kisminda 2 elektrot bulundugunu açiklayan Akak, bu iki elektrot arasinda kuvvet uygulandiginda elektrik üretildigini kaydetti. Maddeye basinç uygulandiginda, hacminde küçülme oldugunu bildiren Akak, küçülmeden dolayi maddenin uçlari arasinda potansiyel fark meydana geldigini ve bu nedenle akim saglandigini dile getirdi.
Yaklasik 6 ay süren çalisma kapsaminda klavye tuslarina her basildiginda 1 ile 1,5 volt arasinda enerji üretildigini ve bunun bir kalem pile esdeger oldugunu ifade eden Akak, söyle konustu: “Bilgisayar klavyesinin bütün tuslarinin altina yerlestirilen piezonun ürettigi enerji bataryaya ekstradan bir güç saglanmis olacak. Bizim yaptigimiz deneysel sonuçlar da voltmetreyi pilin uçlarina bagladigimizda 1 ile 1,5 volt arasinda enerji üretiliyor.
Normal bir kullanicinin 1 saatte bastigi tus sayisi bin ile bin 500 arasinda. Isleri geregi bilgisayar basinda çalisanlarda bu sayi 10 bine kadar ulasiyor. Bu rakamlar düsünüldügünde ortaya çikan enerji, kullanicilara ciddi bir katki saglayacak.”
Dizüstü bilgisayarlarin artik kendi kendini sarj edebilecegini aktaran Akak, Piezo maddesinden daha fazla verim alinmasi için tüm dünyada bilim adamlarinca çalismalar yapildigini vurgulayarak, “Buldugumuz yöntemle klavyeye her basmamizda elektrik enerji üretilecek ve batarya sarj edilecek. Sarj edilmesiyle bataryanin ömrü uzayacak. Bu da çevrenin korunmasina büyük bir katki saglayacak” dedi.
DÜNYADA BIRÇOK ALANDA KULLANILIYOR
Piezo maddesinin Israil'de raylara dösendigini ve tren geçisinde elektrik üretildigini anlatan Akak, bu maddenin dünyada birçok alanda kullanildigi bilgisini vererek, sözlerini söyle sürdürdü: “Örnegin kalp pili takilan kisi pilin bitmesi halinde tekrar ameliyat olmak zorunda. Ancak piezo maddesi bu alanda uygulanirsa her kalp atisinda olusan kuvvetten pil kendi kendine sarj olabilecek. Bu uygulama yasama geçerse kalp hastalari çok sayida ameliyata girmekten kurtulmus olacak.
Bunun disinda piezonun yollarin ve kaldirimlarin altina dösenmesi fikri var. Bu düsünce ile yoldaki her araç ve yaya geçisinde elektrik üretilmesi hedefleniyor. Piezo elektrik enerjisi üretmek adina, gelecegin en önemli maddesi. Artik akaryakit yerine elektrik enerjisiyle arabalar üretilmeye baslandi. Arabalarin amortisör sistemine piezo yerlestirilip, araç her yaylandiginda yapacagi baskidan dolayi, arabanin elektrik üretmesi söz konusu olabilir.”
Bu projenin gelistirilmesine okulun 10. sinif ögrencileri Sedanur Idikurt ve Sultan Ezgi Güvenci'nin katki sundugunu ve çalismalari birlikte yürüttüklerini kaydeden Akak, bu projenin Van'da TÜBITAK'in proje yarismasinda sergilenecegini bildirdi.
